Ekimoz travmayı belirlemede en önemli bulgudur. Adli vakalarda bölge, renk, büyüklük gibi çeşitli özelliklere göre açıklamalar yapılır. Çocuklar ve yaşlılar, genç ve orta yaşlı insanlara göre daha yüksek ekimoz oluşum oranlarına sahiptir. Daha detaylı olarak “Ekimoz nedir?” sorusunun cevabını gelin hep beraber inceleyelim.
Ekimoz Ne Demek?
Günlük hayatta meydana gelebilecek küçük ve büyük kazalar nedeniyle farklı hastalıklara bağlı olarak veya sebepsiz yere ciltte kızarıklık ve morluklar oluşabiliyor. Bu durum; kızarıklık ya da morluk olarak adlandırılır ve belirgin bir sebep olmadan meydana geldiğinde önemli sağlık sorunlarının habercisidir. Travma sonucu oluşan hasara bağlı olarak kanın birikmesine ekimoz denir. Ekimoz her yaştan insanda görülebilir ancak çocuklarda ve yaşlılarda daha sık görülür. Bunun nedeni ise vücut yapılarının daha az dayanıklı olması ve düşme, kaza gibi durumları daha çok yaşamalarıdır. Ekimoz, mobilyalara çarpma gibi basit nedenlerle evde de oluşabilir. Ekimoz en çok kol ve bacaklarda görülür. Çoğu ekimoz önemli bir rahatsızlığa neden olmaz, sadece meydana geldikleri bölgede hafif ağrıya neden olur ve kendi kendine iyileşir. Kızarıklık ve morluk hoş bir görünüm oluşturmadığından iyileşme sürecini hızlandırmak için kremler kullanılabilir.
Ekimoz, kan kılcal damarlardan sızdığında ve derinin altına yerleştiğinde meydana gelir ve ciltte çürük şeklinde bir renk değişikliği yaratır. Çürüklerin rengi zamanla değişir, mor veya kırmızıdan kahverengi, yeşil, sarı ve maviye dönüşür ve yavaş yavaş silik bir hal alarak yok olur. Çürüklerin boyutu ve şekli, cilde neyin çarptığına ve ne kadar sert vurulduğuna bağlıdır. Travma kılcal damarlarda kanamaya neden olursa, kan çevreleyen cilde yayılabilir. Genellikle bu kan, sert dokulardan ziyade yumuşak dokularda son bulur. Kan deriye bulaşırsa buna hematom denir. Ekimoz, ciltte görünmeyen ve şişmeye neden olmayan daha derin mor/siyah bir morluktur. Kan vücudun derinliklerinde toplandığında buna hematom denir. Derinin dışında kan toplanmasına ekimoz denir. Ekimoz, kan hücreleri hasarlı bir damardan ayrılıp derinin altında toplandığında meydana gelir, trombositler ise bölgeyi çevreler ve renk değişikliğinin daha da büyümesine neden olur. Pıhtılaşmaya yardımcı olmak için yaralı bölgeye trombositler toplanır, bu da hasarı onarır. Sonuç olarak kan sızıntısı durur ve zamanla oluşan ekimoz iyileşir ve kaybolur.
Ekimozun Nedenleri
Ekimozun en yaygın nedeni travmadır, ancak birçok farklı nedenle ortaya çıkabilir. Çeşitli hastalıklar, enfeksiyonlar, yaralanmalar veya doku bütünlüğünü bozan herhangi bir şey ekimoza neden olabilir. Ekimozun nedenleri bireysel faktörler ve çevresel faktörler olarak sınıflandırılabilir. Ekimoz oluşumuna sebebiyet veren bireysel faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Trombosit sayısı
- Kullanılan ilaçlar
- Pıhtılaşma bozukluğu
- Aktive edilmiş kısmi tromboplastin zamanı (APTT)
- Dikkatsizlik
Ekimozun Çeşitleri
Ekimozun iki ana kategorisi vardır: göçebe ve sabit. Göçebe ekimoz, kan sıkı veya sert bir alandan sızdığında ve yumuşak çevre dokuya yerleştiğinde ortaya çıkar. Buna iyi bir örnek, alına alınan darbe neticesinde göz altında morluk oluşmasıdır. Göz altında çok fazla kılcal damar olması ve bölge yumuşak doku olması nedeniyle göz altında kanama birikebilir ve göçebe ekimoz oluşturabilir. Sabit ekimoz, cilt darbe aldığında oluşur, ancak alttaki dokular zarar görmez. Bir ekimozun şekli ve boyutu, vücuttaki konumuna göre değişebilir. Yaralı bir bölgenin rengindeki değişikliklere ekimoz denir. Deri altına enjeksiyonlar, derinin altına bir iğne batırıldığında ortaya çıkan sabit ekimozun en yaygın nedenlerinden biridir. Çünkü uygulama hassas olmadığında veya iğne cilt altında doğru açıda hareket ettirilmediğinde kan damarlarına zarar verebilir ve kan sızdırabilir. Ekimoz deri altında kan birikintileri oluşurken hematomda daha derin kan toplanmaları gözlemlenir.
